İnsanlar Neden Uyur? Neden Uykumuz Gelir?

İnsanlar Neden Uyur?  Yiyoruz, içiyoruz, nefes alıyoruz ve uyuyoruz. Bunlar bir insanın yaşaması için gerekli en temel dört şey. Ancak yemeye, içmeye ve nefes almaya neden ihtiyaç duyduğumuz açık gibi görünse de, uykunun amacı biraz daha az açıktır. Vücudumuza güç sağlamak için oksijene, yemeğe ve suya ihtiyacımız var. Peki, neden her 16 saatte bir uyumaya ihtiyaç duyuyoruz? Kısacası neden uyuyoruz?

 

İnsanlar Neden Uyur?

Bu soruyu soruyoruz çünkü uyku gerçekten çok önemlidir. Hayatımızın üçte birinde bunu yapıyoruz. Yeterince yapmazsak ruh halimizi mahvedebilir, hatta bizi öldürebilir.

Uyku eksikliği bir kişiyi neden psikotik yapar ve sonunda öldürür? İnsanların yüzyıllardır uykuyu araştırmasına ve bugün yoğun araştırmaların kaynağı olmaya devam etmesine rağmen, uykunun amacını tam olarak anlamıyoruz. Ama bir fikir edinmeye başladık. Her gece uyumak zorunda olduğumuza göre, uykuyla ilgili görünenden çok daha fazlası var.

 

Neden Uyuruz?

Bir bilim insanına neden uyuduğumuzu soracak olsaydınız, size bu cevaplardan birini verirdi. Her uyuduğumuzda bedenimiz enerjiden tasarruf eder, kendisini onarır ve yeniler ve beynimiz kendisine öğrenme ve hafızaya yardımcı olan düzenli bakım yapar. Uyku ayrıca bağışıklık ve endokrin sistemlerimizin işleyişine yardımcı olur ve ruh hali ve bilişsel yeteneklerimizi korur. Peki, bunlar gerçekten “Neden uyuruz?” sorusuna cevap veriyor mu? Bu, tartışmaya açık.

 

Hayvan içgüdüsü

Her şeyden önce sadece bizler için değil, dünyadaki hemen hemen her hayvan yaşam biçimi için uykunun ne kadar önemli olduğunu bilmek önemlidir. Beyni olmayan ya da tam olarak gelişmemiş son derece basit birkaç yaratık dışında, gözlemlediğimiz her bir hayvan bir şekilde uyur. 190 tonluk mavi balinalardan mikroskobik solucanlara kadar. Oksijen eksikliğinden boğulmamak için sürekli hareket etmesi gereken köpekbalıkları bile uyur. Uyku, görünüşe göre hemen hemen her yaratığın yaşamının hayati bir parçasıdır.

Ancak yaşamın amacı hayatta kalmak ve üremekse, uykunun kötü bir fikir olduğunu düşünürüz. Uyuduğumuzda bir avcı tarafından yenilme olasılığı gibi başımıza nelerin geleceğini göremeyiz. Ancak risklerle dolu olsa bile, her hayvanın her zaman uyuması gerekiyordu. Çünkü uykunun avantajları dezavantajlarına göre ağır basıyor. Peki, bu avantajlar nelerdir? Cevap her ne kadar hayvandan hayvana değişse de, insanlık ilerledikçe bilimin ortaya attığı birkaç teori mevcuttur.

 

Enerji tasarrufu

Uykunun amacına yönelik en eski teorilerden biri, enerjimizi korumak için uyuduğumuz temeline dayanıyor. Beyin, özellikle insanlarda, toplam tüketimin ’si gibi olağanüstü miktarda enerji kullanır. Beynimiz uyurken çok daha az enerji kullandığı için sağladığımız enerji tasarrufu, atalarımıza hayatta kalmak için ihtiyaç duydukları yiyecekleri bulmak için yeterli gücü sağlamış olabilir.

Bu teori yıllardır var ve vücudumuzun uyurken çok daha az enerji kullanması yadsınamaz bir gerçektir. Ancak uykuya olan ihtiyacımızı tam olarak açıklamaktan yoksundur. Öncelikle uykunun canlandırıcı özelliklerini tamamen göz ardı eder ve bu da bizi başka bir popüler teoriye götürür.

 

Onarım Zamanı

Onarım ve yenilenme, neden uyuduğumuzu açıklama amacıyla ortaya atılmış bir başka teoridir. Uyku, vücudumuzun kendisini onarmasına ve uyanık saatlerde birikebilecek metabolik atıkları gidermesine olanak sağlar. Bu düzenli bakım, bağışıklık sistemlerimizin korunmasında son derece önemli bir rol oynamaktadır. Hayvanlar üzerinde yapılan bir kaç testte, uyku yoksunluğunun tüm bağışıklık fonksiyonlarının tamamen kapanmasına yol açabileceği bulunmuştur.

Bilim adamları için onarım ve yenilenmenin neden uyuduğumuzu açıklayan en önemli teori olduğu görülse de, muhtemel tek sebep bu değil. Bilim adamları araştırma yapmaya devam ettikçe, elde edilen bulgular uykunun temel işlevlerinden biri olarak “beyin plastisitesi” olarak adlandırılan bir şeye işaret etmeye başladı.

Plastisite Nedir?

Basit bir ifadeyle, plastisite beyninizin nöronlar arasında yeni bağlantılar oluşturma yeteneğini ifade eder. Beyin esasen kendini sürekli yeniden organize eder ve bu şekilde yeni şeyler öğrenebilir ve yeni anılar oluşturabiliriz. Plastisite ayrıca beynin hasar gördükten sonra kendini onarabilme yeteneğidir.

Beyin plastisitesi ve uyku arasındaki bağlantı her geçen yıl daha da belirginleşiyor. Araştırmalar, uyku eksikliğinin yeni şeyleri öğrenme ve ezberleme yeteneğimizi ciddi şekilde etkilediğini göstermiştir. Ayrıca uykunun bir bebeğin beyin gelişimi için kritik olduğu ve kısmen bebeklerin neden bu kadar çok uyuduğunu açıkladığı gösterilmiştir.